Hoofdstuk 5

Evaluatie en aanbevelingen

5.1 Evaluatiegesprek portefeuillehouder

Als onafhankelijk adviseur dragen wij bij aan een goede omgevingskwaliteit in uw gemeente. Die zorg delen we samen met de initiatiefnemers en met u als gemeente. Elk jaar bespreken we tijdens een evaluatiegesprek met de portefeuillehouder de belangrijkste ontwikkelingen binnen uw gemeente en formuleren we aandachtspunten voor de toekomst. Op 28 juni 2021 vond dit jaarlijkse evaluatiegesprek plaats over het jaar 2020. De wethouder heeft complimenten voor het jaarverslag. De digitale versie werkt prettig. Een extra compliment betreft de gemandateerde Ron Baltussen van de commissie. Als adviseur heeft hij de gemeente een aantal keren buiten de reguliere vergaderingen om kunnen bijstaan. Er is een nieuwe nota uiterlijk van bouwwerken in de maak. Het gaat om een actualisatie en een harmonisatie met de andere nota’s in BUCH verband. In beginsel is de omzetting beleidsneutraal. Er wordt een deel toegevoegd over de landschappelijke samenhang op bovenlokale schaal. Een toegevoegd beschrijvend deel houdt al rekening met de Omgevingswet. De commissie vraagt of materialen en kleuren weer in de beoordeling meegenomen kunnen worden aangezien ze een integraal onderdeel vormen van een aanvraag. De integrale benadering bij de beoordeling houdt ook rekening met de inrichting van het terrein. In dit kader maakt de commissie zich zorgen over het behoud van het bestaande groen in de gemeente. Niet alleen voor de reputatie van de kernen Bergen en Schoorl als lommerrijke gebieden belangrijk, maar ook in verband met de toegenomen aandacht voor klimaatadaptatie. De wethouder ondersteunt dit en brengt het onder de aandacht van zijn collega, die ook het groen beleidsplan ontwikkelt en bezig is met de lijst met waardevolle (monumentale) bomen.

Een aantal actuele ontwikkelingen wordt doorgenomen. De ene ontwikkeling loopt voorspoediger dan de ander. Voor Bergen komt de Harmonielocatie binnenkort in de raad, in Bergen aan Zee gaat het om hotel Nassau en de projecten Eyssenstein en hotel Maurits. De raad mag zicht binnenkort ook buigen over het bestemmingsplan voor Delversduin. Het Dorpsplein en het Parkhotel in Bergen worden binnenkort in het college besproken. In Schoorl is een nieuwe projectleider gevonden voor het centrumplan. De buitenruimte voor dit gebied is apart gefaseerd en wordt over niet al te lange tijd uitgevoerd. Het BSV terrein in Bergen is een ontwikkeling die volgens de commissie een goed voorbeeld is voor een integraal samenwerkend proces. Er zijn met de commissie grote stappen gezet in het proces voor nieuwbouw in de plaats van het Rode Hert in Egmond aan den Hoef.

Ondanks uitstel van de invoering van de Omgevingswet gaat de gemeente door met de voorbereidingen. In BUCH verband wordt gewerkt aan een integrale gemeentelijke adviescommissie met een breder takenpakket dan alleen Rijksmonumenten. Er wordt gekeken naar samenstelling en takenpakket van de commissie, meer gericht op de advisering bij complexe, controversiële, ingrijpende en/of omvangrijke plannen in een wat vroeger stadium van planontwikkeling, dit als aanvulling op de ambtelijke toetsing en waar mogelijk ook in samenhang met de ontwikkelingen rond de omgevingstafel. Deze aanpak is vergelijkbaar met de wijze waarop de meeste andere gemeenten in Noord-Holland dit nu invullen, aan de hand van de door de VNG uitgebrachte modelverordening voor de adviescommissie. In het najaar wordt een raadsvoorstel verwacht.

Wethoudersgesprek via Teams
In de week van het wethoudersgesprek: Bergens Nieuwsblad week 26

5.2 Overige aanbevelingen door de commissie

De Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit Bergen doet – vanuit haar ervaringen en inzichten – nog de volgende aanbevelingen:

  • Zij vraagt om te overwegen om weer een ruimtelijk kader te stellen voor kleuren en materialen bij nieuwbouw. Dit niet alleen om een afwijkend plan te laten voldoen aan redelijke eisen van welstand, maar ook om eenvormigheid in de toekomst te kunnen vermijden. De verschillen tussen de diverse kernen kunnen in de nieuwe nota ook beter gewaarborgd worden.
  • In de nieuwe gemeentelijke instrumenten – de omgevingsvisie en het omgevingsplan – is het van belang ook nieuwe kaders, doelen en regels te ontwikkelen die passen bij de geest van de nieuwe wet. Meer uitnodigend, voorwaarden-stellend en meer gericht op het bereiken van doelen dan op het al te gedetailleerd regelen. Dit vergt vanaf het eerste begin betrokkenheid van de ontwerpende disciplines en de inzet van vakkennis op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed.
  • In de nieuwe gemeentelijke instrumenten – de omgevingsvisie en het omgevingsplan – is het van belang ook nieuwe kaders, doelen en regels te ontwikkelen die passen bij de geest van de nieuwe wet. Meer uitnodigend, voorwaardenstellend en meer gericht op het bereiken van doelen dan op het al te gedetailleerd regelen. Dit vergt vanaf het eerste begin betrokkenheid van de ontwerpende disciplines en de inzet van vakkennis op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed.
  • Vóór de invoeringsdatum van de Omgevingswet zal de gemeenteraad een gemeentelijke adviescommissie moeten instellen. Deze gemeentelijke adviescommissie zal de opvolger worden van de bestaande adviescommissies voor welstand en monumenten. Wij hebben in 2020 uw gemeente op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en voeren op dit moment gesprekken aan de hand van de modelverordening van de VNG en de daarbij behorende handleiding voor het gemeentelijke adviesstelsel.
  • Uw adviescommissie en uw medewerkers die zich bezighouden met cultuurhistorie en erfgoed kunnen gebruik maken van de diensten van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Het Steunpunt is door provincie Noord-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingesteld om gemeenten te ondersteunen bij alle erfgoed-gerelateerde zaken. Er speelt op dit moment veel als het gaat om de verankering van erfgoed in het toekomstig omgevingsbeleid en dit vergt veel van de erfgoedspecialisten bij gemeenten. Daarnaast spelen er ook andere actuele thema’s in de erfgoedwereld, zoals duurzaamheid, participatie en gevolgen van de coronacrisis voor erfgoedinstellingen. Het Steunpunt kan hierover adviseren en kennis bieden.

5.3 Tot slot

Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop de Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit Bergen aan de hand van de geldende beleidskaders, adviseert over goede omgevingskwaliteit binnen uw gemeente. Dit is een doel waar wij ons graag voor inzetten en aan bijdragen. We doen dat zoveel mogelijk in het openbaar en in dialoog met betrokkenen.

De plannen in dit jaarverslag zijn slechts een greep uit de vele en uiteenlopende plannen waarover de commissie dit jaar heeft mogen adviseren. Wij nodigen u van harte uit om in 2021 (digitaal) bij ons binnen te lopen en zelf te ervaren hoe boeiend en genuanceerd de advisering over omgevingskwaliteit is.