2.1 Even voorstellen

De Commissie voor Monumenten en Welstand Hoorn is benoemd door de gemeenteraad en samengesteld uit ervaren en vakbekwame adviseurs met kennis die nodig is binnen de gemeente Hoorn.

Het goed beoordelen van alle ruimtelijke aspecten van een initiatief of plan vraagt kennis, ervaring en vakmanschap. De adviseurs zijn specialisten op het terrein van landschap, stedenbouw, cultuurhistorie en architectuur en zij zijn onafhankelijk ten opzichte van de gemeentelijke organisatie en het gemeentebestuur. In 2020 bestond de commissie uit de volgende adviseurs:

Bart Duvekot (architect) en Marina Roosebeek (architect) zijn werkzaam als prévisor en supervisor voor respectievelijk de uitbreidingen Zevenhuis en Bangert & Oosterpolder.

Ten tijde van het afronden van dit jaarverslag ontvingen wij het droevige bericht dat Marina Roosebeek is overleden. Met grote passie en tot op het laatst heeft zij invulling gegeven aan haar missie de ruimtelijke kwaliteit in Amsterdam, Noord-Holland en daarbuiten te bevorderen en naar een hoger plan te brengen. Ze is een prachtig mens en een gepassioneerd collega. We verliezen met haar een geweldige ambassadeur voor onze gezamenlijke missie. Haar werkzaamheden als supervisor voor Bangert & Oosterpolder worden overgenomen door Bart Duvekot.

Anouk Vermeulen was previsor voor de Siriusstraat en omgeving en voor de Schelphoek. Samen met Ron Baltussen was zij previsor voor het Holenkwartier.

De commissie werd ondersteund door:

2.2 Werkwijze

De gemeente legt de plannen aan de commissie voor in een openbaar toegankelijke vergadering. Vanaf maart 2020 vonden deze vergaderingen voornamelijk digitaal plaats vanwege de coronacrisis. Niettemin is al het mogelijke gedaan om het openbare karakter van de vergadering in stand te houden. Initiatiefnemers en eventueel hun adviseur en/of ontwerper worden in de gelegenheid gesteld om via een videoverbinding het initiatief toe te lichten. Belanghebbenden en geïnteresseerden kunnen bij de gemeente verzoeken om de behandeling van de plannen te volgen en worden dan toegelaten. De vergaderdata voor uw gemeente vindt u via deze link

Bij de grotere plannen is de stedenbouwkundige van de gemeente aanwezig om de commissie te informeren. Dat gebeurt bij voorkeur in een zo vroeg mogelijk stadium.

De adviezen

Van elke planbehandeling, of dit nu gaat om een vergunningaanvraag of om een vooroverleg, stelt de commissie een advies op. We streven ernaar dat het advies begrijpelijk is voor iedereen; helder geschreven en zonder gebruik van onnodig jargon. Bovendien moet het advies juridisch houdbaar zijn. De gemeentelijke plantoelichter zorgt voor het openbaar maken en versturen van de adviezen naar het college, de aanvrager en eventuele andere belanghebbenden.

Planregistratiesysteem

In 2020 werd geëxperimenteerd met een nieuw door MOOI Noord-Holland ontwikkeld planregistratiesysteem, dat het digitaal werken nog verder verbetert. Dit nieuwe systeem draagt de naam MOOI DARS (Digitaal Advies Registratie Systeem). Alle gemeenten kunnen hier gebruik van maken, ook voor de plannen die ambtelijk beoordeeld worden. We nemen contact op wanneer uw gemeente aan de beurt is om over te stappen. MOOI Noord-Holland zal de gebruikers begeleiden bij de toepassing ervan.

In eerste instantie vervangt MOOI DARS het oude systeem wCorSys. Dat is een stap voorwaarts; hiermee wordt namelijk het werkproces voor u en voor ons verder geoptimaliseerd. Daarnaast is MOOI DARS voorbereid om in de nabije toekomst de adviesaanvraag en -terugkoppeling volledig te automatiseren. We hopen u in 2022 hierover te kunnen benaderen.

Preadviezen

Veel plannen worden pas in het stadium van de vergunningverlening aan de commissie voorgelegd. Als het plan niet groot is, vaker voorkomt en de uitkomst van de behandeling geen verstrekkende gevolgen heeft, is dit meestal geen probleem. Bij omvangrijke of complexe initiatieven wordt de commissie bij voorkeur in een eerder stadium betrokken. Dit zogenaamde vooroverleg vindt steeds vaker plaats en wordt door alle betrokkenen – de commissie, initiatiefnemer en gemeentelijke diensten – vaak erg gewaardeerd. Zo komt het advies van de commissie op een logisch moment in het planproces en kan haar inbreng nog relatief eenvoudig worden meegenomen door de initiatiefnemer of ontwerper. Bovendien kan het advies van nut zijn bij de afweging van de gemeente van een specifiek verzoek van een initiatiefnemer. Het vooroverleg bevordert ook een snelle beoordeling van de definitieve vergunningaanvraag.

Stedenbouwkundig vooroverleg

Tijdens het stedenbouwkundig vooroverleg adviseert de commissie op ruimtelijke vraagstukken. De stedenbouwkundige van de gemeente brengt naar eigen inzicht onderwerpen in en neemt het advies mee in de stedenbouwkundige afweging. De goede samenwerking tussen de commissie en afdeling stedenbouw bevordert de beoordeling van plannen in een later stadium, aangezien het werkgebied van beide partijen in elkaars verlengde liggen.

Kleine commissie

Niet alle plannen worden door de voltallige commissie behandeld. Kleine bouwplannen en plannen die in een eerder stadium besproken zijn door de grote commissie worden door de kleine commissie beoordeeld. De kleine commissie vergadert iedere twee weken, de grote commissie komt eens per maand samen.

“Elk ruimtelijk initiatief is een potentiële investering in de publieke kwaliteit.”

(Handreiking Adviesstelsel Omgevingskwaliteit, VNG, FRK en RCE)

De Commissie voor Monumenten en Welstand in digitaal overleg

2.3 Beoordelingskaders

Er zijn meerdere gemeentelijke beoordelingskaders waar de commissie rekening mee houdt. De Welstandsnota van de gemeente Hoorn is het belangrijkste beoordelingskader. Deze is in 2019 herzien en wordt in 2020 ter vaststelling aan de raad voorgelegd.  Via deze link kunt u de welstandsnota voor uw gemeente inzien. Ook bestaat er erfgoedbeleid. Via deze link kunt u lezen welk erfgoedbeleid uw gemeente voert. Naast de welstandsnota zijn er ook beoordelingscriteria opgenomen in de beeldkwaliteitsplannen van bijzondere gebieden. In veel gevallen is ook het bestemmingsplan en ander ruimtelijke ordeningsbeleid voor de commissie relevant.

De beoordelingskaders zijn naar onze mening over het algemeen goed toepasbaar en dragen bij aan de constructieve dialoog die we voeren met initiatiefnemers. De kaders maken duidelijk wat de gemeente wil bereiken met het kwaliteitsbeleid en bieden houvast bij de begeleiding en de beoordeling van plannen.

In de loop van 2020 zijn wij echter wel een aantal verbeterpunten tegengekomen.

De commissie krijgt met enige regelmaat legalisatieverzoeken voorgelegd voor beschoeiingen die zonder vergunning geplaatst zijn. Bij de aanleg van nieuwe woningen zoals bijvoorbeeld in de Bangert en Oosterpolder dienen de oeveroplossingen te worden mee-ontworpen er wordt er gestreefd naar een groen talud. De tuinen worden zo laag mogelijk bij het water aangelegd om een aangename en kwalitatieve overgang van tuin naar water te realiseren. De commissie vraagt aandacht voor de juiste borging van de regelgeving omtrent het mee-ontwerpen van beschoeiingen.

Verharding van de waterkant, zoals te zien op deze foto, is niet in lijn met de doelstellingen van het welstandsbeleid waarin gestreefd wordt naar een groene en zachte waterkant. De commissie adviseert om de welstandsregels beter af te stemmen op de beleidsdoelen. Beeld: Henk de Visser

Ook dit jaar is de commissie weer nauw betrokken geweest bij de planvorming van het Holenkwartier, De plannen voor fase één zijn met de supervisors voorbesproken en uiteindelijk akkoord bevonden door de commissie. Het betreft een industrieel plan waar veel aandacht aan besteed is. Vooral de keuze voor het materiaalgebruik Ekosiet, een soort betonachtige invulling als gevelmateriaal, was reden voor discussie. De commissie heeft haar zorgen uitgesproken over de haalbaarheid en duurzaamheid van het materiaal en hoopt dat de uitvoering in de praktijk overeenkomst met het beeld dat in de aanvraag is geschetst. Verder is met de architect uitgebreid gesproken over de aansluiting van de plint met parkeervoorziening op het water en het totaalbeeld langs de Provincialeweg. In het water langs de Provincialeweg worden eilandjes met groen gerealiseerd om het beeld te verzachten. De commissie heeft haar zorgen geuit over de haalbaarheid van de geprojecteerde eilandjes. Verder heeft de commissie geadviseerd om de ruimtes tussen de gebouwen mee te ontwerpen. De commissie is blij met een dergelijk initiatief in de stad, waarmee weer geïnvesteerd wordt in een goedlangs de Provincialeweg worden eilandjes met groen gerealiseerd om het beeld te verzachten. De commissie heeft haar zorgen geuit over de haalbaarheid van de geprojecteerde eilandjes. Verder heeft de commissie geadviseerd om de ruimtes tussen de gebouwen mee te ontwerpen. De commissie is blij met een dergelijk initiatief in de stad, waarmee weer geïnvesteerd wordt in een goed woonklimaat. Beeld: Marc Koehler Architects