Hoofdstuk 4

Uw adviezen in 2020

4.1 Effect van de adviezen

De adviezen zijn openbaar en worden uitgebracht aan het college van B&W. In het jaar 2020 zijn alle adviezen van de commissie overgenomen door het college van B&W.

De commissie signaleert de laatste jaren een trend dat woningen worden uitgebreid met een kapberg. Elders in dit verslag is Poelweg 2 in beeld gebracht, waar een volledig nieuwgebouwde woning bestaat uit een kapberg naast een schuurachtig volume. Vanuit het oogpunt van ruimtewinst is het voor bewoners aantrekkelijk om ook kleine, van oorsprong eenvoudige woningen uit te breiden met een kapberg. Omdat deze woningen vaak al zijn uitgebreid met aanbouwen vergt het meer inspanningen om de kapberg goed aan te laten sluiten bij de stijl van de architectuur. Dat is bij deze woning in dorpsstraat, na een aantal gesprekken met de architect gelukt.

Uitbreiding woning aan de Dorpsstraat met een kapberg

De commissie vraagt zich daarbij soms af of het uitbreiden van kleine arbeiderswoningen midden in het dorp ruimtelijk een historisch juist beeld oplevert. De kapberg refereert aan de agrarische geschiedenis en deze vorm van uitbreiden is typologisch niet bij elke woning of op elke plek passend. Geadviseerd wordt om hier maatwerk te bieden en een kapberg (met deze goot- en nokhoogte) niet standaard te faciliteren in het bestemmingsplan.

4.2 Adviezen ruimtelijke plannen, kwaliteitsgesprekken, procesbegeleiding en  beleidsontwikkeling

In 2020 is de commissie niet gevraagd te adviseren over ruimtelijke plannen, zoals het Kavelpaspoort voor de ontwikkellocatie aan de Veerdijk 44 en de ontwikkelingsvisie Zaanoever waarover in het vorige jaarverslag is gerapporteerd. In de zin van grotere ruimtelijke ontwikkelingen was 2020 een ‘rustig’ jaar.

Kwaliteitsgesprekken

De commissie heeft in de loop der jaren een verbrede rol toebedeeld gekregen of misschien wel ‘verdiend’.  Steeds vaker voert de commissie gesprekken met de ambtenaren en initiatiefnemers en hun ontwerpers over de opgave en uitgangspunten op een bepaalde locatie. Een voorbeeld van zo’n kwaliteitsgesprek vindt u elders in dit jaarverslag, waarin de planontwikkeling van het appartementencomplex aan de Faunastraat door de commissie is begeleid. Behalve de architectonische kwaliteit is ook de stedenbouwkundige kwaliteit en de kwaliteit van de openbare ruimte onderwerp van gesprek. Deze verbrede rol van de commissie is in de geest van de omgevingswet.

Procesbegeleiding

Buiten het commissiewerk bleef het ondersteunende werk voor Wormerland bij het behoud en de ontwikkeling van omgevingskwaliteit in 2020 beperkt. De zogenaamde intaketafel en/of omgevingstafel is minder vaak georganiseerd.

Beleidsontwikkeling met de erfgoednota

De commissie heeft in 2020 een kwalitatieve bijdrage kunnen leveren aan de totstandkoming van de Erfgoednota. Om erfgoed straks goed in de omgevingsvisie te verankeren is het van belang dat de kernkwaliteiten van de gemeente Wormerland helder worden verwoord. In samenspraak met bewoners waren in eerdere bijeenkomsten reeds een aantal ‘verhaallijnen’ voor Wormerland geformuleerd, waarbij zowel gebouwen, landschappen als immaterieel erfgoed werden benoemd als identiteitsdragers van Wormerland. Voorbeelden hiervan zijn de Wormerlandse industrie en handelsgeest, het weids en landelijk Wormerland, maar ook het dorpse, kleinschalige Wormerland. Voor de commissie was het belangrijk dat deze verhaallijnen in de Erfgoednota een plek kregen, zodat deze in de toekomst kunnen worden gebruikt als inspiratie en leidraad voor ruimtelijke ontwikkelingen. Wanneer initiatiefnemers van een plan worden meegenomen in het verhaal van een plek, inspireert dit om in een nieuwe ontwikkeling hier rekening mee te houden. Hiermee wordt de waarde en kracht van het erfgoed in de gemeente Wormerland verder versterkt.

De Erfgoednota ‘Erfgoed in ontwikkeling’

Arie Kepplerprijs 2020

‘De Arie Keppler Prijs is niet zomaar een architectuurprijs. Het is een omgevingsprijs voor ruimtelijke kwaliteit in de volle breedte, in de geest van het sociaal-maatschappelijke engagement van Arie Keppler.’ Zo begint het juryrapport van deze prijs in 2020. Een mooi ontwerp is daarmee niet zomaar voldoende en de vier winnaars blinken uit op één van de vier gekozen thema’s: ‘agrarisch erfgoed, buurtreparatie, alledaags wordt subliem en sociaal cement’. Van de 122 inzendingen hebben drie inzendingen uit Wormerland meegedongen voor een van deze vier prijzen; het appartementengebouw Fortuin Wormer, Pakhuis Riga en Renovatie Molenbuurt Wormer. Hoewel geen prijswinnaars blijkt uit de inzendingen ‘zorg en aandacht’ voor het ontwerp en de wens om bij te dragen aan een goede omgevingskwaliteit van de leefomgeving.

Indiening Arie Kepplerprijs 2020; het appartementengebouw Fortuin, in Wormer, ©WormerWonen

4.3 Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland

Medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten kunnen bij het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland terecht met vragen over alles wat met erfgoed en cultuurlandschap te maken heeft. Het Steunpunt is een samenwerking tussen MOOI Noord-Holland en Stichting NMF en wordt mogelijk gemaakt door provincie Noord-Holland en de RCE. Het Steunpunt organiseert diverse netwerk- en kennisbijeenkomsten door het jaar heen en levert informatie over erfgoed in de Omgevingswet en het landschaps- en erfgoedbeleid van diverse overheden. Ook kunnen gemeenten concrete zaken voordragen voor een expertmeeting, een onderzoek of als interessant voorbeeldproject op het gebied van duurzaamheid en herbestemming of het inpassen van zonnevelden in een kwetsbaar cultuurlandschap. Kijk voor inspiratie en voorbeelden eens op www.steunpunterfgoednh.nl. De Steunpunt-kaartviewer biedt een rijke bron aan informatie over allerlei erfgoedzaken, ook in uw gemeente.

De gemeente Wormerland heeft in 2020 ook gebruik gemaakt van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Wouter Kieft heeft aan vier van de 15 georganiseerde bijeenkomsten deelgenomen.