Voorwoord

2020 was een bijzonder jaar, dat ook voor de Welstands- en Monumentencommissie Edam-Volendam in het teken van Corona stond. De commissie heeft de situatie goed kunnen opvangen en is direct na de ingang van de beperkende maatregelen overgegaan op online- vergaderingen. Ondanks de technische moeilijkheden waarmee dit soms gepaard gaat, is het gelukt om ook dit jaar alle aanvragers en bezoekers die bij de vergadering aanwezig wilden zijn, te ontvangen.

Corona lijkt geen remmende werking gehad te hebben op het aantal aanvragen. Het aantal door de commissie behandelde plannen was in 2020 hoger dan in 2019. Uit gesprekken met particuliere aanvragers kwam naar voren dat de lock-down vaak juist een stimulans was om hun woning te verbouwen. Gepaard aan de grote bouwactiviteit van particulieren ziet de commissie in 2020 de verstedelijkingsdruk vooral ook toenemen bij een aantal grotere transformatieprojecten. De commissie staat heel positief tegenover het beleid om de grote woningbehoefte te concentreren op bestaande locaties die vrijkomen voor transformatie en herbestemming. De taak van de commissie is om de aanvragers te helpen om programma en architectuur goed in te passen in de omgeving en zorgvuldig af te stemmen op de bestaande ruimtelijke kwaliteiten, in het bijzonder waar het gaan om het beschermde stadgezicht en het landelijk gebied.

Een bijzonder project, waarover de commissie het bestuur in 2020 adviseerde, is de herbestemming van het historische complex van het Hoogheemraadschap aan de Schepenmakersdijk Edam, waar op zorgvuldige wijze appartementen worden gerealiseerd in de verschillende monumentale gebouwen. Een ander voorbeeld van een meer grootschalige herbestemming in het beschermde stadsgezicht van Edam is de Baandervesting (voormalige Kornäs-terrein) waar 81 woningen worden gerealiseerd in de vorm van een groot stadsblok met individuele panden en diverse architectonische expressie. De commissie heeft veel waardering voor de aanpak en heeft op verzoek van de aanvragers in vooroverleg actief meegedacht over de verschillende schaalniveaus, van de compositie van de bouwvolumes tot en met de kleur van de bakstenen. Verstedelijkingsdruk en schaalvergroting zijn ook zichtbaar in het landelijk gebied, zoals bijvoorbeeld bij de transformatie van het voormalige stationsgebied in Kwadijk. De commissie vond het plan aanvankelijk te omvangrijk en dominant ten opzichte van de bestaande bebouwing en het landelijke Kwadijk. De aanvragers hebben, op basis van het advies en de suggesties van de commissie een meer alzijdig ontwerp gemaakt dat goed aansluit bij de industriële architectuur van de bestaande kolenloods en zich beter voegt in de structuur van het lint van Kwadijk.

Als altijd heeft de commissie ook in dit bijzondere jaar haar taak met veel plezier vervult en ziet zij uit naar de voortzetting van de prettige en vruchtbare samenwerking met de gemeentelijke medewerkers en het bestuur van Edam-Volendam in 2021.

Bastiaan Gribling,

Voorzitter Welstands- en Monumentencommssie Edam-Volendam

“Goede omgevingskwaliteit heeft betrekking op het belang van aspecten als cultureel erfgoed, architectonische kwaliteit van bouwwerken, stedenbouwkundige kwaliteit en kwaliteit van natuur en landschap. Het gaat daarbij zowel om de menselijke beleving van de fysieke leefomgeving als om de intrinsieke waarden die de maatschappij toekent aan de identiteit van gebieden en aan dier- en plantsoorten.”

Memoire van toelichting – Omgevingswet